Στα ίχνη του ανέμου: Ινδιάνικη Ποίηση ~ Native (Indigenous) American Poetry


Εκλιπαρώντας την ανάσα
(Zuni)
Εκλιπαρώντας την ανάσα του θεού
τη ζωοδότρα ανάσα του
την αρχαία ανάσα του
την ανάσα των νερών
την ανάσα των σπόρων
την ανάσα των αγαθών
την ανάσα της γονιμότητας
την ανάσα της δύναμης
την ανάσα του δυνατού πνεύματος
την ανάσα κάθε ευτυχίας
ζητώντας την ανάσα του
και μέσα στο ζεστό μου σώμα τραβώντας την ανάσα του
τη φυσάω στην ανάσα σου
ευτυχισμένες πάντα για να ζεις.


Φιλία
(Aztec)
Σαν φτερό από κετζάλ*, σαν ευωδιαστό λουλούδι
λάμπει η φιλία:
σαν φτερά ερωδιού υφαίνεται γεμάτη στολίδια.
Το τραγούδι μας είναι φωνή πουλιού σαν κουδουνάκι:
Τι όμορφα που κάνεις κι αντηχεί!
Εδώ, ανάμεσα στα λουλούδια που μας περικλείουν
ανάμεσα στα ανθισμένα λουλούδια, τραγουδάς.

* Σ.τ.μ.: Εξωτικό πουλί.


Το παράπονο μιας γυναίκας
(Aztec)
Τι θα κάνω; Ο άντρας μου με συγκρίνει
με κόκκινο αγριολούλουδο.
Όταν θα έχω μαραθεί στα χέρια του
θα μ’ αφήσει.


Λόγια της μητέρας στο νεογέννητο γιο της
την ώρα που κόβει τον ομφάλιο λώρο

(Aztec)
Κόβω από την κοιλιά σου τον αφαλό:
να ξέρεις πως ο τόπος που γεννήθηκες δεν είναι η πατρίδα σου,
γιατί είσαι υπηρέτης και πολεμιστής,
είσαι το πουλί που λέγεται κετζάλ,
είσαι το πουλί που λέγεται ζακουάν,
είσαι υπηρέτης και πολεμιστής
Εκείνου που κατοικεί σε Όλους τους Τόπους.
Το σπίτι που γεννήθηκες δεν είναι παρά η φωλιά σου.
Είναι ένας σταθμός στο δρόμο σου.
Είναι το σημείο εισόδου σου στον κόσμο.
Εδώ ξεπήδησες, εδώ άνθισες.
Εδώ αποχωρίζεσαι τη μάνα σου
σαν το πελεκούδι που κόπηκε απ’ την πέτρα.


Σε μια αγαπημένη γυναίκα
(Otomi)
Στον ουρανό ένα φεγγάρι·
στο πρόσωπο σου ένα στόμα.
Στον ουρανό πολλά άστρα·
στο πρόσωπο σου μόνο δύο μάτια.


Ερωτικό τραγούδι
(Nahuatl)
Δεν ξέρω αν έλειψες ποτέ:
κοιμάμαι μαζί σου,
ξυπνώ μαζί σου,
στα όνειρα είσαι μαζί μου.
Αν τα σκουλαρίκια στ’ αυτιά μου κουδουνίσουν
ξέρω είσαι εσύ που κινείσαι στην καρδιά μου.


Δεν μπορώ να σε ξεχάσω
(Makah)
Όσο σκληρά κι αν προσπαθώ
πάντα στις σκέψεις μου γυρνάς.
Όταν μ’ ακούς να τραγουδώ,
στ’ αλήθεια κλαίω για σένα.


Μαγική συνταγή για να στεριώσει
η αγάπη της νύφης¹

(Cherokee)
Άκουσε!
Όμως τώρα την σκέπασες μοναξιά.
Τα μάτιά της έσβησαν.
Το βλέμμά της προσηλώθηκε σ’ ένα μονάχα.
Η ψυχή της που να δραπετεύσει;
Άστην να πάει προχωρώντας
και όχι μόνο για μια νύχτα.
Άστην να πλανιέται χωρίς σκοπό
και τ’ αχνάρια της ποτέ να μην τ’ ακολουθεί κανείς.
Ω Μαύρη Αράχνη,
Κράτησε στα δίχτυα σου την ψυχή της,
ποτέ να μην ξεφύγει.
Πως τη λένε την ψυχή;²
Τώρα ενώθηκαν.
Είναι δική μου!

Σ.τ.μ.:
¹ - Προσευχή του γαμπρού στη «Μαύρη Αράχνη».
² - Μαθαίνοντας το όνομα της ψυχής θα την υποτάξει.


Το φεγγάρι και ο χρόνος
(Maya)
Το φεγγάρι και ο χρόνος
ταξιδεύουν και φεύγουν:
το ίδιο κι η μέρα,
το ίδιο κι ο άνεμος.
Έτσι και η σάρκα φεύγει
στον τόπο της γαλήνης της.


Ήρθαν από την ανατολή
(Maya)
Ήρθαν από την ανατολή.
Τότε άρχισε και ο Χριστιανισμός.
Η προφητεία του εκπληρώθηκε στην ανατολή...
Τότε με τον αληθινό Θεό, τον αληθινό Dios
άρχισε η δυστυχία μας.
Ήταν η αρχή των φόρων
η αρχή των χρεών στην εκκλησία
η αρχή της αρπαγής των πορτοφολιών
η αρχή του πολέμου με τουφέκια
η αρχή στο ποδοπάτημα των ανθρώπων
η αρχή των βίαιων κλοπών
η αρχή των βίαιων οφειλών
η αρχή των οφειλών στηριγμένων στην ψευδομαρτυρία
η αρχή της πάλης των ανθρώπων
η αρχή της οργής.


Τραγούδι ονείρου
(Papago)
Εκεί που διασταυρώνονται τα βουνά.
Στην κορυφή του βουνού, ούτε ξέρω που.
Περιπλανήθηκα εκεί που το μυαλό
και η καρδιά μου έμοιαζαν χαμένα.
Έφυγα μακριά.


Προφητεία
(Iroquois)
Πριν πολλούς χειμώνες οι σοφοί μας πρόγονοι πρόβλεψαν πως ένα μεγάλο θηρίο θα ερχόταν από την ανατολή και, καθώς θα προχωρούσε, θα καταβρόχθιζε τη χώρα. Αυτό το θηρίο είναι η λευκή φυλή και η πρόβλεψη κοντεύει να επαληθευτεί. Συμβούλεψαν τα παιδιά τους, όταν άρχιζαν να αδυνατίζουν, να φυτέψουν ένα δέντρο με τέσσερις ρίζες που να διακλαδίζονται στο βορρά, στο νότο, στην ανατολή και στη δύση, και τότε να μαζευτούν κάτω απ’ τη σκιά του και να κατοικήσουν ενωμένοι και μονιασμένοι. Αυτό το δέντρο προτείνω να είναι αυτό εδώ το σημείο. Εδώ να μαζευτούμε. Εδώ να ζήσουμε κι εδώ να πεθάνουμε.


Τραγούδι
(Eskimo)
Και ξαναθυμάμαι
τις μικρές μου περιπέτειες.
Όταν ξανοίχτηκα με ένα θαλασσινό άνεμο
στο καγιάκ μου
και νόμισα πως κινδύνευα.
Οι φόβοι μου
που θεωρούσα μεγάλους
για όλα τα επίγεια
που έπρεπε να βρω και να αποκτήσω.
Κι όμως υπάρχει μόνο ένα μεγάλο πράγμα
το σπουδαιότερο πράγμα:
να ζήσω για να δω στα καλύβια και στα ταξίδια
τη μεγάλη μέρα που ξημερώνει
και το φως που γεμίζει τη γη.


-------------
Zuni: Ινδιάνοι του δυτικού Νέου Μεξικού.
Aztec: Κάτοικοι του αρχαίου Μεξικού, ιδρυτές της μεγάλης αυτοκρατορίας των Αζτέκων.
Otomi: Γλώσσα του κεντρικού Μεξικού.
Nahuatl: Γλώσσα των Αζτέκων που χρησιμοποιείται ακόμα στο κεντρικό Μεξικό.
Makah: Ινδιάνοι της περιοχής Κέιπ Φλάτερι στην Ουάσιγκτον.
Cherokee: Ινδιάνοι της Βόρειας Καρολίνας και Οκλαχόμα.
Maya: Αρχαίοι κάτοικοι του Γιουκατάν και της Γουατεμάλας, της αυτοκρατορίας των Μάγια.
Papago: Ινδιάνοι της ανατολικής Αριζόνας.
Iroquois: Γενική ονομασία ινδιάνικων φυλών της περιοχής της Ν.Υ. και του γειτονικού Καναδά.
Eskimo: Γενική ονομασία των κατοίκων των Αρκτικών ακτών.

-------------

*Επιλογή ποιημάτων από το βιβλίο "Ινδιάνικη ποίηση - Στα ίχνη του ανέμου", εισαγωγή, μετάφραση και σημειώσεις Ειρήνη Βρης, εκδόσεις «Οδός Πανός», 1984.

*Απόσπασμα από την εισαγωγή, Ειρήνη Βρης.
[...]
Ο όρος "Ινδιάνικη ποίηση", συμπεριλαμβάνει τραγούδια, προσευχές, ύμνους, ομιλίες, προφητείες, μύθους και χρονικά, που διασώθηκαν είτε προφορικά με την παράδοση, είτε από χειρόγραφα των ίδιων των Ινδιάνων, που έμαθαν να γράφουν τη μητρική τους γλώσσα με το Ρωμανικό αλφάβητο ή παραλλαγές του.
[...]

-------------

***Αφιερωμένο στη μνήμη των Ψυχών των αυτοχθόνων ιθαγενών Ινδιάνων όλης της Αμερικανικής Ηπείρου, που σφαγιάστηκαν, λεηλατήθηκαν, έχασαν τον πολιτισμό τους, βιάστηκαν στην κυριολεξία, από τη Λευκή Φυλή, από τους Ευρωπαίους, εις το όνομα του Καθολικού Χριστιανισμού, με τσεκούρι, σπαθί και μπαρούτι, κυρίως, από τους Ισπανούς, Πορτογάλους, Εγγλέζους και Γάλλους. Λέγεται πως η μεγαλύτερη σφαγή στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν είναι αυτή του 1ου και 2ου Παγκοσμίου Πολέμου τον 20ο αιώνα (τι σύμπτωση: πάλι από τους Ευρωπαίους!), αλλά, από τον 15ο έως και τον 19ο αιώνα, που κατακρεουργήθηκαν εκατομμύρια ψυχές αυτών των λαμπερών πολιτισμών, που Υμνούσαν τη Φύση και την ίδια τη Ζωή, σε όλο της το μεγαλείο...

***Αφιερωμένο -προσθέτω- και στους σημερινούς Λαούς της ΝοτιοΑμερικανικής Ηπείρου που καταδυναστεύονται στη πλειοψηφία τους από φασιστικά, δικτατορικά καθεστώτα, που σαν καλοπληρωμένες μαριονέττες, κυρίως από το Κεφάλαιο των Η.Π.Α., κάνουν τη δική τους βρώμικη δουλειά...


τελευταία ενημέρωση
ανάρτησης 5-12-2020

5 σχόλια:

Stratos είπε...

Καλησπέρα!
Πρώτη φορά, άκουσα για ινδιάνικη ποίηση, κι μπορώ να πω πως μ'άρεσε πάρα πολύ!
Καλή συνέχεια! :)

Ιωάννα Λελεκάνου είπε...

Υπέροχη ποίηση,ενός " καθαρού" και όμορφου λαού,ο οποίος στο βάθος χρόνων έχει κατακρεουργηθει από την λευκή φυλή.Επειδη όμως κι εγώ ως Ελληνίδα ανήκω στην λευκή φυλή,θα ήθελα να δηλώσω την αμέριστη Αγάπη μου ,τον Σεβασμό μου και τον θαυμασμό μου,σε αυτό τον ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΛΑΟ,και να βάλω το λιθαράκι μου,στελνοντας αυτο το μήνυμα και να αποδωσω τα ταπεινά μου σεβη στο λαο των Ινδιάνων. Αγαπητοί μου Συνανθρωποι,που ζουμε κατω απο τον ιδιο Ουρανό,κι αναπνέουμε τον ιδιο αερα: ΥΠΟΚΛΙΝΟΜΑΙ!!!!

ΜΕ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΡΙΣΜΟ:
Ιωάννα Α.Λελεκάνου.

thoughtsONpaper είπε...

@Strato ...αν και άργησα 11 χρόνια(!!!!!!!!!!!) να απαντήσω στο σχόλιο σου ποτέ ΔΕΝ είναι αργά και για τίποτα! (Αυτό αφορά και την δική μου απάντηση και το δικό σου σχόλιο! Σ'ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο σου.)

thoughtsONpaper είπε...

@Ιωάννα σε ευχαριστώ πραγματικά για το σχόλιο σου! Έτσι είναι ακριβώς όπως τα λες.
(Οι ιστορικοί ερευνητές που έχουν μελετήσει την ιστορία όλων των αυτοχθόνων ιθαγενών ολόκληρης της ηπείρου της Αμερικής έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο ερχομός των λευκών στην Αμερικανική ήπειρο ήταν η απαρχή να αφανιστούν πάνω από 100 εκατομμύρια ψυχές των αυτοχθόνων ιθαγενών Αμερικάνων από σφαγές, πείνα και αρρώστιες που τους επέβαλλαν εκούσια ή ακούσια με διάφορους τρόπους οι δυτικοευρωπαίοι κατακτητές.)
https://images.app.goo.gl/bFN3qso6ZR4EhNj66

Unknown είπε...

Καταπληκτική ποίηση